7 maart 2003

Medische tuchtcolleges moeten weg

Slachtoffers van medische missers zijn dubbel de sigaar. Niet alleen lijden zij letselschade, ze worden door de medische sector ook nog gemarginaliseerd. Een corrigerende behandeling blijft vaak uit, omdat dit het toegeven van de fout inhoudt. De Nederlandse Vereniging van Medische Dissidenten pleit voor een instantie met een werkelijk onafhankelijke second opinion.

Martin de Leeuw

Recent onderzoek in de Verenigde Staten wijst uit dat het aantal slachtoffers van ernstige medische fouten groot is. In Nederland bestaan hierover helaas geen betrouwbare gegevens. Omgerekend echter op basis van het Amerikaanse onderzoek zou het aantal dodelijke slachtoffers in Nederland als gevolg van medische fouten ongeveer 3000 per jaar bedragen, terwijl het aantal patiënten met blijvend letsel op 1000 en het aantal patiënten met niet-blijvend letsel (korter dan zes maanden) op enkele tienduizenden uitkomt. Ook volgens de bekende letselschadeadvocaat dr. mr. W.G. Verkruisen bedraagt het aantal ernstige medische fouten hier vele tienduizenden gevallen per jaar (Medische Aansprakelijkheid, 9 mei 1997 afl. 19). Volgens de Medische Tuchtcolleges zou het jaarlijks aantal ernstige medische fouten echter niet meer dan een honderdtal bedragen. De Inspectie van de Volksgezondheid is er intussen ook van overtuigd dat het aantal slachtoffers van medische fouten op ongeveer 30.000 per jaar moet worden geschat.

'Dissidenten'
Door de uiterst nadelige uitgangspositie van de individuele patiënt ten opzichte van de medische sector, wordt slechts in een klein aantal gevallen een klacht ingediend. Deze toch al medisch gedupeerde patiënten worden vaak ook nog medisch onverantwoord en in veel aspecten ondemocratisch behandeld. De vergelijking met politieke 'dissidenten' gaat in meer dan één opzicht op. Patiënten bij wie tijdens de behandeling een medische fout wordt gemaakt, worden door de medische sector namelijk niet extra goed, maar juist extra slecht behandeld. Deze patiënten komen emotioneel, financieel, juridisch en vooral ook medisch in grote problemen. De medische sector hanteert in haar benadering van deze patiënten het conflictmodel, gebaseerd op een overmacht aan medische kennis, financiële middelen, menskracht, juridische mogelijkheden en de medische zwijgplicht. Daarbij komt dat de medische sector steunt op een tuchtrechtspraak, die - als een derde verdedigingslinie - in hoge mate de belangen van de sector dient.

Stilzwijgende erkenning
Bij al de huidige publiciteit en behandeling van medische fouten blijft veelal één belangrijk aspect onbelicht: een deel van de medische gedupeerden ontvangt namelijk in Nederland na een medische fout ook geen adequate medische behandeling meer.

		Het KNMG adviseert zijn artsen/leden medische fouten niet te erkennen

De reden ligt voor de hand: een juiste behandeling om de gemaakte medische fouten (zoveel mogelijk) te corrigeren, zou de stilzwijgende erkenning inhouden dat er inderdaad een fout is gemaakt. Bovendien adviseert het Koninklijk Nederlands Medisch Genootschap haar artsen/leden medische fouten niet te erkennen. Eerst moet contact opgenomen worden met de Verzekeringsmaatschappij. Deze hanteert als polisvoorwaarde: geen medische fout erkennen, anders ben je als arts niet verzekert, en kan de arts de schade zelf betalen. In een recente uitzending van Zembla over medische missers werd dit door de directeur van een verzekeringsmaatschappij nog eens uitdrukkelijk bevestigd. Deze opstelling van het KNMG en de verzekeringsmaatschappijen leidt bijna altijd tot afgifte van een valse verklaring van natuurlijke dood (3000 maal per jaar) en bij invalide slachtoffers tot het psychiatriseren: 'De oorzaak van uw klacht is psychisch, het zit allemaal tussen uw oren.'

Second opinion
Door deze opstelling van de KNMG en de Verzekeringsmaatschappijen krijgen deze slachtoffers van medische fouten in Nederland vaak niet de juiste medische behandeling. Vandaar het motto van NeVeMeDis: 'Het maken van een medische fout is menselijk, het ontkennen van medische fouten is onmenselijk'. NeVeMeDis wil dan ook dat na een medische fout alles wordt gedaan om de medische gevolgen ervan zo goed en zo snel mogelijk op te lossen. De vereniging wil dat bereiken door de oprichting van een Organisatie voor het afgeven van Onafhankelijke Medische Second Opinions (OOMSO), waarbij zowel patiënten als medische beoefenaars een onafhankelijke second opinion kunnen laten uitvoeren na een medische fout. OOMSO zou dan tevens ingeschakeld kunnen worden bij een echt onafhankelijke medische rechtspraak, zodat de Medische Tuchtcolleges in de huidige aanvechtbare en ondemocratische vorm opgeheven kunnen worden.

Drs. ing. M.W. de Leeuw is voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Medische Dissidenten. NeVeMeDis behartigt de belangen van patiënten, bij wie een medische fout is gemaakt, waarvan de medische, juridische en financiële gevolgen niet op een correcte wijze worden opgelost door de medische sector. Adres: NeVeMeDis, Merellaan 172, 2902 JK Cappelle aan den IJssel, tel. 010-4504256, website home.wanadoo.nl/nevemedis.

© 2003 Katholiek Nieuwsblad Niets van deze uitgave mag opnieuw worden uitgegeven in welke vorm dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever